Αρκετοί κατασκευαστές συμπληρωμάτων διατροφής ισχυρίζονται ότι το αμινοξύ D-ασπαρτικό οξύ βελτιώνει τη στυτική δυσλειτουργία (ΣΔ), με την αύξηση των επιπέδων της τεστοστερόνης. Ενώ πολλές έρευνες στηρίζουν αυτόν τον ισχυρισμό, ωστόσο τα ερευνητικά δεδομένα σχετικά με τα οφέλη του D-ασπαρτικού οξέος (DAA) δεν είναι πειστικά.
Η ΣΔ επηρεάζει τη ζωή πολλών ανθρώπων. Κατ’ εκτίμηση, μέχρι την ηλικία των 50 ετών, περίπου το 50% των ανδρών θα εμφανίσουν κάποια μορφή ΣΔ ενώ περισσότερο από το 5% δεν θα είναι σε θέση να έχουν ή να διατηρήσουν μια στύση ικανή για συνουσία.
Το DAA είναι ένα αμινοξύ στο κεντρικό νευρικό και αναπαραγωγικό σύστημα. Έρευνες σε ζώα και ανθρώπους δείχνουν ότι παίζει ρόλο στην ανάπτυξη του νευρικού συστήματος και βοηθάει στη ρύθμιση των ορμονών. Αυτή η δεύτερη λειτουργία θα μπορούσε να σημαίνει ότι το DAA ρυθμίζει τα επίπεδα τεστοστερόνης αλλά και άλλων ορμονών που επηρεάζουν τη σεξουαλική λειτουργία.
Ενώ λοιπόν υπάρχουν μερικές μελέτες που δείχνουν ότι το DAA αυξάνει τα επίπεδα τεστοστερόνης, η πιο πρόσφατη έρευνα αμφισβητεί αυτόν τον ισχυρισμό.
Οι υποστηρικτές του DAA ως θεραπεία για τη ΣΔ υποστηρίζουν ότι αυξάνει τα επίπεδα τεστοστερόνης, αντιμετωπίζοντας κατ’ αυτό τον τρόπο τα στυτικά προβλήματα. Ωστόσο, η σχέση μεταξύ ΣΔ και τεστοστερόνης είναι ασαφής, με αρκετά άτομα σε φυσιολογικά επίπεδα τεστοστερόνης να εξακολουθούν να έχουν ΣΔ.
Τα περισσότερα άτομα με ΣΔ έχουν μειωμένη ροή αίματος στο πέος, κυρίως λόγω καρδιαγγειακών προβλημάτων, υψηλής αρτηριακής πίεσης, διαβήτη ή υψηλής χοληστερόλης. Η αποκατάσταση των επιπέδων της τεστοστερόνης δεν αντιμετωπίζει αυτά τα προβλήματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ΣΔ οφείλεται σε ψυχολογικούς παράγοντες, όπως κατάθλιψη, προβλήματα σχέσης ή άγχος. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι η αύξηση της τεστοστερόνης αντιμετωπίζει αυτά τα προβλήματα.
Η αύξηση της τεστοστερόνης ωστόσο είναι χρήσιμη για άτομα με χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης. Ακόμη και σε αυτά τα άτομα όμως υπάρχουν μόνο περιορισμένες ενδείξεις ότι το DAA λειτουργεί. Σε κάθε περίπτωση αξίζει να τονισθεί ότι τα ευρήματα των μελετών που εξετάζουν το DAA και την τεστοστερόνη δεν καταλήγουν σε ασφαλή συμπεράσματα.
Μια δοκιμή του 2017 έκανε σύγκριση σε μια ομάδα 11 ανδρών αθλητών που έλαβαν συμπληρώματα DAA, με 11 άτομα που δεν έλαβαν. Και οι δύο ομάδες συμμετείχαν σε 3 μήνες προπονήσεων με αντιστάσεις. Στο τέλος της μελέτης, στην ομάδα DAA δεν παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικές αυξήσεις στα επίπεδα τεστοστερόνης ή τη δύναμη.
Μια προηγούμενη μελέτη ανέλυσε το ρόλο του DAA τόσο στους ανθρώπους όσο και στους αρουραίους. Μια ομάδα 23 ανδρών λάμβανε καθημερινά συμπληρώματα DAA για 12 ημέρες, ενώ ταυτόχρονα μια ομάδα 23 ανδρών λάμβανε placebo. Επιπλέον, 10 αρουραίοι λάμβαναν είτε συμπληρώματα DAA είτε εικονικό φάρμακο για το ίδιο χρονικό διάστημα. Τόσο στους ανθρώπους όσο και στους αρουραίους, η ομάδα που λάμβανε το συμπλήρωμα DAA παρουσίασε αυξημένη σύνθεση και απελευθέρωση τεστοστερόνης.
Ακόμη και παλαιότερα δεδομένα από μελέτη σε αρουραίους έδειξε ότι η ένεση DAA στον υποθάλαμο είναι ικανή να προκαλέσει στύση. Ωστόσο, καμία μελέτη δεν έχει δοκιμάσει κάτι παρόμοιο σε ανθρώπους και είναι πιθανό το συμπλήρωμα DAA που λαμβάνεται από το στόμα να μην έχει τα ίδια αποτελέσματα όπως με την έγχυση της ουσίας στον υποθάλαμο, από τον γιατρό.
Μια ανασκόπηση του 2017, στην οποία οι συγγραφείς εξέτασαν 23 μελέτες σε ανθρώπους και τέσσερις μελέτες σε ζώα, παρέχει τα ισχυρότερα στοιχεία σχετικά με τη δυνατότητα του DAA, να αυξήσει την τεστοστερόνη. Οι περισσότερες από τις μελέτες υποδηλώνουν ότι το DAA ενδέχεται να δρα στα κύτταρα Leydig στους όρχεις που απελευθερώνουν τεστοστερόνη, είτε να αλλάζοντας τη συμπεριφορά του υποθάλαμου ή της υπόφυσης, με αποτέλεσμα να δίνεται εντολή στους όρχεις να εκκρίνουν τεστοστερόνη. Οι συγγραφείς όμως επισημαίνουν ότι απαιτείται περισσότερη έρευνα σχετικά με το ρόλο του DAA προτού οι επιστήμονες καταφέρουν να καταλήξουν σε σαφή και συγκεκριμένα συμπεράσματα.
Τα ερευνητικά δεδομένα αναφορικά με την ασφάλεια της χρήσης του DAA είναι επίσης περιορισμένα. Είτε σε χρήση από μόνο του είτε σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα και συμπληρώματα. Άτομα που σκέπτονται να ξεκινήσουν τη χρήση αυτού του συμπληρώματος πρέπει να μιλήσουν πρώτα με το θεράπων ιατρό τους, ειδικά εάν παίρνουν και άλλα φάρμακα. Όπως συμβαίνει με όλα τα φάρμακα, είναι πιθανό να υπάρχει αλλεργική αντίδραση στο DAA. Σπανιότερα, οι αλλεργικές αντιδράσεις μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή. Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ακόμη τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις από τη λήψη DAA, επομένως η ασφάλεια της παρατεταμένης χρήσης είναι ασαφής.
Τα άτομα που επιθυμούν να λάβουν DAA για την αντιμετώπιση στυτικών προβλημάτων δεν πρέπει να αναβάλουν την επίσκεψη τους στον ειδικό. Είναι πολύ πιθανό η ΣΔ να προκαλείται από κάποιο υποκείμενο νόσημα που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης. Στην περίπτωση αυτή, η αντιμετώπιση του υποκείμενου νοσήματος είναι πιθανότατα απαραίτητη για τη βελτίωση των συμπτωμάτων της ΣΔ.
